Return to Site

Fáilte ó Stiúrthóir an Chláir, Mary Kelly

Dia do bheatha agus fáilte mhór romhat go Coláiste Hibernia. Is é Coláiste Hibernia an soláthraí is mó bunmhúinteoirí in Éirinn. Tá an Coláiste aitheanta go náisiúnta agus go hidirnáisiúnta, agus tá cáil air as ucht oideachas agus oiliúint ar ardchaighdeán a chur ar ábhair oidí na tíre seo. Tuigimid go maith i gColáiste Hibernia stádas agus tábhacht na Gaeilge i sochaí chomhaimseartha na hÉireann. Bíonn tionchar suntasach ag gach uile mhúinteoir ar mheon an pháiste i leith na Gaeilge agus is tionchar fadtéarmach é seo ina n-aistear foghlama. Chun meon dearfach a chothú sa mhac léinn, cuireann an Coláiste seirbhísí teanga agus oideachais ar fáil dár gcuid mac léinn chun cabhrú leo dul chun cinn a dhéanamh sa teanga, agus chun spiorad agus cultúr na teanga a spreagadh ina measc. Ar an leathanach seo, gheobhaidh tú cur síos ar na tacaíochtaí seo agus ar chaighdeán na Gaeilge a bhfuiltear ag súil leis ó mhic léinn iarchéime agus iad ag cur isteach ar an gColáiste.

Leagan Amach an Scrúdaithe

Ionas gur féidir cumas iarrthóirí sa Ghaeilge a mheas, is gá do gach iarrthóir tabhairt faoi scrúdú iontrála Gaeilge. I gcaitheamh an agallaimh seo, déanfar scileanna cumarsáide, líofacht agus cruinneas an mhic léinn a mheas. Cinnteofar, mar thoradh air sin, go bhfuil caighdeán sásúil ag an mac léinn chun tabhairt faoin Máistreacht Ghairmiúil san Oideachas (Bunmhúinteoireacht). Mairfidh an scrúdú Gaeilge timpeall cúig nóiméad déag agus pléifear gnáth-thopaicí a bhaineann le saol an iarrthóra (e.g. cúlra, saol sóisialta, spreagadh le dul i mbun teagaisc).

 

Slite le feabhas a chur ar do chuid Gaeilge

Cuirtear an cheist go minic orainn i gColáiste Hibernia conas is féidir le daoine feabhas a chur ar a gcuid Gaeilge. Tá cuid mhór acmhainní saor in aisce ar fáil ar líne chun cabhrú le foghlaimeoirí Gaeilge a gcuid scileanna teanga a fheabhsú. Féach thíos moltaí ón gColáiste maidir le hacmhainní úsáideacha nua-aimseartha a chabhróidh le hiarrthóirí ar an gclár.

 

  • teanglann.ie– Leagan leictreonach de phéire de na príomhfhoclóirí Gaeilge, Foclóir Gaeilge-Béarla Neill Uí Dhónaill agus English-Irish Dictionary Thomáis de Bhaldraithe, chomh maith leis An Foclóir Beag (Ó Dónaill & Ua Maoileoin, 1991). Tá rannóga breise forbartha ag foireann an tsuímh atá an-úsáideach go deo, an Bunachar Gramadaí agus an Bunachar Foghraíochta go háirithe.
  • focloir.ie – Foclóir Nua Béarla-Gaeilge Fhoras na Gaeilge, a seoladh i mí Eanáir 2013. Tá an foclóir ar fáil saor in aisce agus in oiriúint do ríomhairí deisce agus do ghléasanna móibíleacha araon. Tá aip ar fáil freisin. Tá bunachar an-mhór focal agus frásaí san fhoclóir seo agus is minic a bhíonn leaganacha agus iontrálacha breise le fáil ann nach mbíonn le fáil i bhfoclóirí eile, mar sin. Tá comhaid fuaime sna trí mhórchanúint ag dul le go leor de na hiontrálacha san fhoclóir chomh maith le heolas cuimsitheach gramadaí. Tá an-chuid abairtí samplacha le feiceáil i gcás na n-iontrálacha uile ar an suíomh, rud a chuireann ar chumas an úsáideora focail a fheiceáil i gcomhthéacs.
  • tuairisc.ie – Príomhnuachtán na Gaeilge. Tá ailt ilchineálacha le fáil ar an suíomh seo mar aon le rannóg d’fhoghlaimeoirí teanga. Áis iontach le cur le do stór focal.
  • nos.ie – Is iris chultúir é Nós ina ndírítear ar réimse leathan ábhar a bhaineann leis an saol comhaimseartha. Tá dearadh an tsuímh nuálach agus nua-aimseartha.
  • beo.ie – Iris mhíosúil ab ea Beo! a d’fhoilsítí ó Bhealtaine 2001 go Meán Fómhair 2014. Cé go bhfuil deireadh curtha le foilsiú na hirise, tá cartlann iomlán ar fáil ar an suíomh i gcónaí. Tá ardchaighdeán i gceist leis an ábhar agus tá gluais chuimsitheach ag dul le gach alt chomh maith.
  • gaelchultur.com – Is é Gaelchultúr an soláthraí is mó ranganna Gaeilge sa tír agus tá réimse leathan cúrsaí teanga forbartha ag an gcomhlacht. Tá cúrsaí ar líne ar fáil freisin ar suíomh ríomhfhoghlama an chomhlachta, www.ranganna.com. Tá cúrsaí faoi leith forbartha ag Gaelchultúr chun freastal ar riachtanais iarrthóirí ar an Máistreacht Ghairmiúil san Oideachas.
  • peig.ie – Lárphointe eolais don Ghaeilge. Gheobhaidh tú eolas anseo mar gheall ar imeachtaí, ciorcail chomhrá, ranganna, féilte, nuacht agus go leor rudaí eile.
  • tg4.ie – Seirbhís náisiúnta teilifíse na Gaeilge. Tá seinnteoir ar líne TG4 ar fáil (díreach ar nós The RTÉ Player) agus rogha fhairsing de chláir éagsúla ar fáil saor in aisce ann, ina measc An Nuacht, Ros na Rún agus cluichí spóirt. Tá rannóg ar an suíomh freisin dar teideal TG4 Foghlaim. Tá cleachtaí agus ábhar ilmheáin anseo chun cabhrú le foghlaimeoirí ullmhúchán a dhéanamh do bhéaltriail Ghaeilge na hArdteistiméireachta. Tá an acmhainn seo fíorúsáideach do ghnáthfhoghlaimeoirí teanga freisin ar mian leo cur lena scileanna teanga.
  • rte.ie/rnag – Is féidir leat éisteacht beo le Raidió na Gaeltachta ar líne nó is féidir leat cláir a íoslódáil mar phodchraoltaí. Is féidir aip darb ainm RTÉ Radio a íoslódáil ar do ghuthán agus tá rogha ann éisteacht le Raidió na Gaeltachta beo ar an aip sin freisin.
  • raidionalife.ie – Stáisiún raidió lán-Ghaeilge atá lonnaithe i mBaile Átha Cliath. Taitníonn an stáisiún seo go mór le foghlaimeoirí Gaeilge toisc gur foghlaimeoirí iad cuid mhór de láithreoirí an stáisiúin agus níl Gaeilge fhíorchanúnach ag an bhfoireann.
  • siopa.ie – Is féidir leabhair agus acmhainní oideachais a cheannach anseo, an leabhar gramadaí móréilimh Gramadach gan Stró! le hÉamonn Ó Dónaill ina measc.
  • cic.ie – Tá Cló Iar-Chonnacht ar cheann de na comhlachtaí foilsitheoireachta is mó in Éirinn. Tá rogha fhairsing de leabhair liteartha agus filíochta ar fáil anseo.
  • leighlinn.com – Is acmhainn iontach é Léigh Linn d’fhoghlaimeoirí Gaeilge, go háirithe iad siúd a bhfuil suim acu sa litríocht. Is féidir sleachta as úrscéalta Gaeilge a léamh mar ríomhleabhair anseo agus éisteacht leo mar chlosleabhair freisin. Tá meascán canúintí sa rogha leabhar atá ar an suíomh agus is bealach iontach é, mar sin, dul i dtaithí ar chanúintí éagsúla agus fuaimeanna na teanga a shealbhú agus a chleachtadh.
  • gael-linn.ie – Tá neart eolais anseo mar gheall ar ranganna agus imeachtaí do dhaoine fásta agus do dhaltaí scoile.

 

An Ghaeltacht

Mar chuid den Mháistreacht Ghairmiúil san Oideachas (Bunmhúinteoireacht) freastalaíonn mic léinn ar dhá Thréimhse Foghlama sa Ghaeltacht (coicís i ngach bloc, ceithre seachtaine san iomlán). Reáchtáiltear na cúrsaí i gceantair Ghaeltachta a bhfuil pobail ghníomhacha iontu agus a bhfuil an struchtúr cuí acu le timpeallacht thairbheach teagaisc agus foghlama a chur ar fáil do mhic léinn an Choláiste. Mar chuid den chlár leathan ilghnéitheach seo féachtar le forbairt a dhéanamh ar scileanna teanga, cumarsáide agus sóisialta na mac léinn ar bhonn acadúil, gairmiúil agus pearsanta. Cuirtear tús leis an bhforbairt seo sa chéad bhloc agus tógtar ar dhul chun cinn na mac léinn sa dara bloc.

Le linn na Tréimhse Foghlama sa Ghaeltacht ardaítear feasacht shochtheangeolaíoch agus shoch-chultúrtha na mac léinn. Cothaítear meon dearfach i leith na Gaeilge ina measc agus cuirtear luach agus tábhacht na teanga ar a súile dóibh mar ghné lárnach dá bhféiniúlacht agus dá gcultúr. Mar chuid den Tréimhse Foghlama tugtar deis do mhic léinn iniúchadh agus machnamh a dhéanamh ar a stíl foghlama féin, agus cuireann an timpeallacht Ghaelach, an saineolas gairmiúil agus an comhoibriú le mic léinn eile go mór lena bhforbairt mar fhoghlaimeoirí. Tugann mic léinn faoi thascanna féinfhoghlama le linn na dtréimhsí seo d’fhonn a bhfeasacht a ardú i dtaca lena gcaighdeán féin sa Ghaeilge, chomh maith le cabhrú leo máistreacht a fháil ar a gcuid scileanna cumarsáide agus comhoibrithe.

An Nua-Ghaeilge

Tá dhá mhodúl Nua-Ghaeilge i gclár na Máistreachta Gairmiúla san Oideachas (Bunmhúinteoireacht) agus is gnéithe lárnacha den chúrsa iad. Reáchtáiltear na modúil sin thar dhá bhliain an chláir. Dírítear sna modúil sin ar scileanna cumarsáide, labhartha agus scríbhneoireachta na mac léinn a fheabhsú mar aon lena gcruinneas sa teanga. Tá sé mar aidhm ag Roinn na Nua-Ghaeilge féinmhuinín a chothú i measc na mac léinn agus cur ar a gcumas an Ghaeilge a mhúineadh go héifeachtach, innealta. Pléann na mic léinn le hacmhainní teangeolaíochta, le litríocht, le filíocht, le drámaíocht agus le gramadach na Gaeilge go fíorúil agus aghaidh-ar-aghaidh. I measúnuithe na Nua-Ghaeilge, tugtar deis dóibh a gcumas sa sprioctheanga a léiriú agus a fhorbairt, agus tugtar aiseolas dóibh chun cabhrú leo tógáil ar a ndul chun cinn.

Cé nach mbaineann an modúl seo go díreach le múineadh na Gaeilge sa seomra ranga comhaimseartha, déantar gnéithe den mhodúl a chomhtháthú le hábhair a bhaineann le curaclam na Gaeilge agus le teagasc na teanga. Is é príomhaidhm an mhodúil, mar sin, cumas na mac léinn sa Ghaeilge a fheabhsú.

Curaclam na Gaeilge

Croí-ábhar de chuid Churaclam na Bunscoile í an Ghaeilge. Sa mhodúl seo, a forbraíodh go speisialta dár gcuid mac léinn, tugtar léargas cuimsitheach ar churaclaim na Gaeilge agus ar na príomhtheachtaireachtaí atá iontu maidir le teagasc na Gaeilge. Déanann na mic léinn staidéar ar shnáitheanna na gcuraclam agus ar na heochairphrionsabail a bhaineann le teagasc agus foghlaim na Gaeilge (mar chéad agus mar dhara teanga), chomh maith le heolas praiticiúil a fháil ar réimse leathan modheolaíochtaí teagaisc, foghlama agus measúnaithe. Faigheann na mic léinn treoir maidir le pleananna ceachta a ullmhú mar aon le léargas ar ghníomhaíochtaí éifeachtacha agus seifteanna praiticiúla le húsáid sna ceachtanna Gaeilge.

Mic Léinn na Gaeltachta agus na Gaelscolaíochta

Cuireann Coláiste Hibernia fáilte mhór roimh iarrthóirí Gaeltachta agus roimh iarrthóirí ó chúlraí eile teanga ar nós cúlra Gaelscolaíochta. D’fhonn muinín a chothú i mic léinn Ghaeltachta agus Ghaelscolaíochta, tá sruthú déanta againn ar an socrúchán scoile. Mar sin, beidh stiúrthóir a bhfuil Gaeilge aige/aici, teimpléid agus cáipéisí Gaeilge agus aiseolas i nGaeilge ar fáil dár gcuid mac léinn más mian leo socrúchán scoile a dhéanamh i ngaelscoil nó i scoil Ghaeltachta. Beidh deis ag gach mac léinn, más rogha leis/léi, socrúchán scoile a dhéanamh i gceantar Gaeltachta nó i ngaelscoil (nó i scoil ina bhfuil sruth Gaeilge ar fáil). Más maith le mac léinn tabhairt faoi shocrúchán i nGaelscoil, beidh air/uirthi measúnú gearr a dhéanamh roimh ré chun a c(h)umas sa Ghaeilge a mheas.